Λίλλυ Βελισσαρίου
Η φωτογραφία μου, είναι από πρόβες της ομάδας χοροθεάτρου “OZONEKAZOUSE” στο Παρίσι. Θα μιλήσω νοσταλγικά πια για τις πρόβες των έργων, είτε ήμουν στον ρόλο της χορεύτριας, είτε ήμουν αργότερα στον ρόλο της χορογράφου.
Οι πρόβες έχουν ταλαιπωρία λόγω πολλών επαναλήψεων, κενών στο ενδιάμεσο διάστημα, άκυρων προσπαθειών, επικρίσεων, δίκαιων και άδικων χαρακτηρισμών λόγω μεγάλης φόρτισης, αλλαγών σε κάτι που έχεις κοπιάσει να πετύχεις, σωματικής – ψυχικής – νοητικής κούρασης, είναι πηγή ατυχημάτων. 
Όμως οι πρόβες του έργου είναι το πιο δημιουργικό και το πιο ευχάριστο κομμάτι στη δουλειά του χορευτή, αλλά και του ηθοποιού.
Οι πρόβες είναι επίσης αυτό που συνήθως θυμόμαστε μετά από χρόνια. Είναι κάτι που πρόσκαιρα δημιουργεί αιχμές για παράπονα από τους καλλιτέχνες, αλλά στην συνέχεια είναι ο πυρήνας που αντλείται υλικό για να κατανοήσει ο καλλιτέχνης τον εαυτό του. Επίσης είναι η διαδικασία που γνωρίζεις καλά τους συνεργάτες σου.
Butoh (μπούτο) ή αλλιώς «χορός του σκότους», επειδή αγγίζει βαθύτατα την ψυχή και αφυπνίζει το πνεύμα. O ιδρυτής του, ο Hijikata Tatsumi, τον περιέγραψε χαρακτηριστικά ως «το χορό που σέρνεται προς τα έγκατα της γης». O Tatsumi, έχοντας δεχτεί πολλές διαφορετικές επιρροές, δημιούργησε ένα περιθωριακό, παράδοξο, πρωτόγνωρο κράμα του παραδοσιακού με το avant garde και έστησε το δικό του ιδιότυπο σουρεαλισμό του σώματος: Fobidden Colors, ένα νέο είδος χορευτικής κίνησης που συνδέει τη χορογραφία με τον αυτοσχεδιασμό. 
Kατά τη διάρκεια της παράστασης Butoh, οι χορευτές φαίνεται να αγγίζουν σταδιακά μια κατάσταση που μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο ως έκσταση. O διαλογισμός και η ενδοσκόπηση που οδηγούν ένα χορευτή Butoh σε έκσταση, (υποστηρίζουν ότι) λειτουργούν θεραπευτικά για τον ίδιο, καθότι μέσα από όλη την εξάσκηση και τη συγκεκριμένη νοητική διαδικασία καταφέρνει να επικοινωνεί με τον εσωτερικό του κόσμο, αφήνοντάς τον να κατευθύνει την κίνηση.
Το σύστημα Γκράχαμ δούλευε πολύ στο πάτωμα αλλά και είχε την αρχή του στην βαρύτητα του σώματος.
Έχει χορέψει και χορογραφήσει για πάνω από εβδομήντα χρόνια, και κατά το διάστημα αυτό ήταν η πρώτη χορεύτρια που χόρεψε ποτέ στο Λευκό Οίκο , η πρώτη χορεύτρια που ταξίδεψε στο εξωτερικό, ως πολιτιστικός πρέσβης, και η πρώτη χορεύτρια που έλαβε το υψηλότερο πολιτικό βραβείο της ΗΠΑ: το Μετάλλιο της Ελευθερίας . Στη διάρκεια της ζωής της, έλαβε τιμές που κυμαίνονται από το κλειδί της πόλης του Παρισιού για το Αυτοκρατορική Ιαπωνία Διάταξη του Τιμίου Crown .
Η Μάρθα Γκράχαμ γεννήθηκε το 1896 σε μια μικρή πόλη έξω από το Πίτσμπουργκ της Πενσυλβανίας. Πρώτη της επιρροή υπήρξε ο πατέρας της, ψυχολόγος στο επάγγελμα, ο οποίος ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη «γλώσσα» του ανθρώπινου σώματος. «Η κίνηση δεν λέει ποτέ ψέματα» έλεγε ο δρ Γκράχαμ, μια φράση που επαναλάμβανε συχνά η μεγαλύτερη κόρη του καθ’ όλη τη διάρκεια της ενηλίκου ζωής της.
Γνωστή για την αδάμαστη θέληση και την ανεξάντλητη αντοχή της, η Μάρθα Γκράχαμ εγκατέλειψε τη σκηνή το 1970 σε ηλικία 74 ετών. Συνέχισε ωστόσο να διδάσκει και να χορογραφεί. Πέθανε το 1991 αφήνοντας πίσω της μια 75χρονη καριέρα. «Πώς θέλετε να σας θυμούνται, ως χορεύτρια ή ως χορογράφο;» τη ρώτησαν κάποτε. «Ως χορεύτρια» απάντησε εκείνη. Τα κατάφερε; Μάλλον όχι. Παραμένει ωστόσο ο αέρας που αναπνέει κάθε σύγχρονος χορευτής…
Οι δυο του γονείς ήταν Ρώσοι και ξεκίνησε σπουδές μπαλέτου σε ηλικία εννέα ετών, ύστερα από παρότρυνση της μητέρας του – η οποία αυτοκτόνησε όταν ο Μίσα (έτσι τον φώναζαν συγγενείς και φίλοι) ήταν δώδεκα ετών. Στα 15 του μετεγράφηκε στην σχολή μπαλέτου Βαγκάνοβα, μετακομίζοντας στο Λένινγκραντ, όπου μαθήτευσε δίπλα στον θρυλικό δάσκαλο Αλεξάντερ Πούσκιν, μέντορα πολλών αστέρων των Μπαλέτων Κίροφ. Ο μεγάλος δάσκαλος και η γυναίκα του πήραν τον Μπαρίσνικοφ υπό την προστασία τους, φιλοξενώντας τον μάλιστα στο σπίτι τους, όπως είχαν κάνει νωρίτερα και για τον νεαρό Νουρέγεφ. Σύντομα η προτίμηση του Πούσκιν αποδείχτηκε εύλογη. Ο Μπαρίσνικοφ διακρίθηκε αμέσως και τα πρώτα κιόλας χρόνια του στη σχολή κέρδισε το πρώτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό Varna. Τα νέα για το σπάνιο ταλέντο του νεαρού χορευτή, με την άψογη τεχνική και την εξαίσια σκηνική παρουσία ταξίδεψαν γρήγορα. 
Ένας κριτικός των «New York Times» ταξιδεύει ώς το Λένινγκραντ, παρακολουθεί ένα μάθημα του Πούσκιν και ανακηρύσσει τον Μπαρίσνικοφ «τον τελειότερο χορευτή που είδα ποτέ».