Λίλλυ Βελισσαρίου
Δεν έχουμε κακό και καλό δάσκαλο μόνο. Τουλάχιστον εγώ δεν συνάντησα μόνο αυτές τις δύο κατηγορίες στη μέχρι τώρα ζωή μου και είχα όπως όλοι σας πολλούς δάσκαλους.
Θα αναφερθώ στην άποψη που με βρίσκει σύμφωνη του Παπανούτσου, ο οποίος λέει ότι δάσκαλος είναι, αυτός που παραμένοντας ενήλικος μπορεί να γίνεται παιδί. Έτσι κάθε χρόνο με τα νέα παιδιά που έρχονται στα χέρια του ξαναγίνεται παιδί. Τούτο μπορούμε να το διατυπώσουμε και αλλιώς. Ο αληθινός δάσκαλος ενηλικιώνεται παραμένοντας παιδί στην ψυχή, άνθρωπος δηλαδή εύπλαστος, δροσερός, αγνός.
Μεταφέρω την προσωπική μου εμπειρία και καμία έρευνα δεν ακολούθησα για τα συμπεράσματα που εκθέτω. Αναφέρομαι όχι μόνο σε αυτούς τους δάσκαλους από τους οποίους διδάχτηκα pilates, θέατρο, μιμική, χορό κλασικό ή σύγχρονο, αλλά σε όλους ακόμα και σ αυτούς που με δίδαξαν γλώσσες, καλές τέχνες, γράμματα κ.α.
Θα χώριζα τους δάσκαλους σε 4 κατηγορίες.
- Ο μέτριος δάσκαλος κι εδώ θα πω πως είναι η πλειοψηφία, είναι εκείνος ο δάσκαλος που αν και έχει γνώσεις, η δουλειά του είναι η διδασκαλία, συχνά έχει και εμπειρία αλλά…. Αυτό το “αλλά” είναι που κάνει την διαφορά. Δεν έχει μεταδοτικότητα, δεν αισθάνεται τον μαθητή του, δεν βρίσκει τον κατάλληλο τρόπο να μεταδώσει την γνώση του ή δεν μπαίνει στον κόπο να προσεγγίσει τον μαθητή του ουσιαστικά. Δεν έχει το ταλέντο της διδασκαλίας. Παρ όλα αυτά μπορεί και να ενημερώνεται για τα νέα στο χώρο του. Συχνά μπορεί να έχει την εντύπωση πως ξέρει τα πάντα γύρω από το αντικείμενό του.
- Ο κακός δάσκαλος και ευτυχώς αυτοί είναι λιγότεροι από τους μέτριους δάσκαλους, είναι στραμμένος στον εαυτό του, έχει ελάχιστες γνώσεις γι αυτό το οποίο διδάσκει, δεν ενημερώνεται για τα καινούργια δεδομένα, βαριέται την διδασκαλία, γίνεται δεικτικός, επικρίνει τον μαθητή του, είναι εγωιστής και βασικά δεν κατανοεί την έννοια της διδασκαλίας. Δεν είναι ευέλικτος. Νομίζει ότι ξέρει τα πάντα γύρω από το αντικείμενό του, όμως συχνά οι μαθητές του ευτυχώς καταλαβαίνουν ότι αυτό δεν ισχύει κι έτσι είναι λιγότερο επικίνδυνος.
- Ο καλός δάσκαλος, χαρακτηρίζεται από βαθιά γνώση στο αντικείμενό του, έχει μεταδοτικότητα, δουλεύει με εν συναίσθηση, βρίσκει διαφορετικούς τρόπους μετάδοσης, έχει αγάπη για τον μαθητή του, σωστό άγγιγμα νοητικό και συναισθηματικό, ρυθμό, χρησιμοποιεί σωστά τη φωνή με τις κατάλληλες διακυμάνσεις, κατανόηση στη στιγμή αλλά και στη διαφορετικότητα του κάθε μαθητή.
Ο καλός δάσκαλος είναι ο ενήλικος που γίνεται παιδί, διότι δεν φέρει βάρος κατά την διάρκεια του μαθήματος και μαθαίνει από τους μαθητές του. Διαθέτει χιούμορ και με ευστροφία, χρησιμοποιεί τα μέσα που έχει, αλλά εφευρίσκει συνέχεια τρόπους ώστε μαζί με τον μαθητή του να δημιουργεί μία νέα κατάσταση. Ο καλός δάσκαλος δεν έχει ηλικία, διότι μπορεί να είναι 20 χρονών ή 101 χρονών. Όμως διαθέτει ένα βασικό χαρακτηριστικό που τον κάνει καλό δάσκαλο. Ο καλός δάσκαλος έχει ταλέντο στη διδασκαλία. Το ταλέντο είναι κάτι που δεν μαθαίνεται, ή το έχεις ή δεν το έχεις τέλος.
- Θα τελειώσω με μία σπάνια κατηγορία, που είναι ο φωτισμένος δάσκαλος. Αυτός έχει όλα τα χαρακτηριστικά του καλού δάσκαλου, αλλά…
Ναι αυτό το “αλλά” διαφοροποιεί τον καλό από τον φωτισμένο δάσκαλο.
Ο φωτισμένος δάσκαλος, εμπνέει. Η επαφή του μαθητή με αυτόν τον δάσκαλο, μπορεί να του αλλάξει την ζωή. Εδώ έχουμε το φαινόμενο της κάμπιας που μεταμορφώνεται σε πεταλούδα.
Όμως οι πρόβες του έργου είναι το πιο δημιουργικό και το πιο ευχάριστο κομμάτι στη δουλειά του χορευτή, αλλά και του ηθοποιού.
Butoh (μπούτο) ή αλλιώς «χορός του σκότους», επειδή αγγίζει βαθύτατα την ψυχή και αφυπνίζει το πνεύμα. O ιδρυτής του, ο Hijikata Tatsumi, τον περιέγραψε χαρακτηριστικά ως «το χορό που σέρνεται προς τα έγκατα της γης». O Tatsumi, έχοντας δεχτεί πολλές διαφορετικές επιρροές, δημιούργησε ένα περιθωριακό, παράδοξο, πρωτόγνωρο κράμα του παραδοσιακού με το avant garde και έστησε το δικό του ιδιότυπο σουρεαλισμό του σώματος: Fobidden Colors, ένα νέο είδος χορευτικής κίνησης που συνδέει τη χορογραφία με τον αυτοσχεδιασμό. 
Kατά τη διάρκεια της παράστασης Butoh, οι χορευτές φαίνεται να αγγίζουν σταδιακά μια κατάσταση που μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο ως έκσταση. O διαλογισμός και η ενδοσκόπηση που οδηγούν ένα χορευτή Butoh σε έκσταση, (υποστηρίζουν ότι) λειτουργούν θεραπευτικά για τον ίδιο, καθότι μέσα από όλη την εξάσκηση και τη συγκεκριμένη νοητική διαδικασία καταφέρνει να επικοινωνεί με τον εσωτερικό του κόσμο, αφήνοντάς τον να κατευθύνει την κίνηση.
